Znaczenie Niedzieli Palmowej
Palma wielkanocna jest nieodłącznym elementem Niedzieli Palmowej. Procesje odbywające się tydzień przed rocznicą zmartwychwstania Jezusa miały miejsce już w IV wieku w Jerozolimie. W V wieku wydarzenie to przejęły również Kościoły zachodnie. Natomiast w chrześcijaństwie procesje Niedzieli Palmowej symbolizują mękę i zmartwychwstanie oraz nieśmiertelność duszy. Tradycja święcenia palm w Polsce pojawiła się już w XI wieku i trwa do dziś. Święto to w naszym kraju nazywało się również Niedzielą Kwietną lub Wierzbną (inaczej wierzbową) [3].
Z czego zrobiona jest palma wielkanocna i na co trzeba uważać?
Według tradycji w palmie powinny się znaleźć wierzbowe kotki, czyli bazie, które uznaje się za rośliny miłujące życie. Ozdabia się ją również gałązkami świerku, tui, cisa, bukszpanu czy borówki leśnej. Możemy dodawać też suszone kwiaty, trawy oraz kolorowe wstążki. Aby palmy były jak najwyższe, do zrobienia ich najlepiej użyć długich prętów leszczynowych i wierzbowych [2]. Wielkanocny symbol zostaje w naszych domach na dłużej, dlatego powinniśmy się zastanowić, czy nie będzie nas uczulał.
Na jakie rośliny warto zwrócić uwagę? Sprawdźmy, czy w naszej palmie są:
- wierzba – według specjalistów jej pyłek może nasilić objawy alergicznego nieżytu nosa, zapalenia spojówek czy też astmy. Dzieje się tak głównie w przypadku osób, które mają alergię na pyłki drzew. W Polsce występuje 26 odmian wierzby [5],
- cis – występuje rzadko w naturalnych warunkach, głównie sadzony w parkach i ogrodach, znaczenie kliniczne jego pyłków nie jest w pełni znane [6],
- tuja – przy kontakcie ze skórą może wywołać podrażnienie lub wysypkę, za co odpowiadają olejki występujące w gałązkach [7],
- suszone trawy – do głównego alergenu z tej grupy należy tymotka. Kontakt z trawami może spowodować nasilenie objawów wśród alergików wrażliwych na te pyłki, nawet jeśli są ususzone [8],
- leszczyna – alergia podczas pylenia tej rośliny może objawiać się m.in.: kichaniem, świądem nosa, łzawieniem oczu [9].
Alergeny te mogą wywoływać u alergików głównie katar, zaczerwienienie czy świąd oczu. Dlatego przed zakupem palmy możemy zapytać sprzedawcy, co dokładnie się w niej znajduje. Na szczególną uwagę zasługuje wierzba, a konkretniej jej kotki. Co ciekawe, niegdyś ludzie zjadali bazie po poświęceniu, ponieważ miały one zapewnić zdrowie. Wierzyli, że zapobiegają chorobom gardła oraz bólom głowy, a po ususzeniu i zaparzeniu miały też pomóc przy innych dolegliwościach [4]. Baziach uczulają dopiero po pojawieniu się żółtego pyłku.
Palmy wielkanocne to nie tylko symbol religijny, ale także możliwość wykazania się własną inwencją twórczą. Nie musimy ich robić z żywej roślinności, szczególnie tej alergizującej, a np. z bibuły lub papieru, czy też innych sztucznych materiałów.
Natalia Gajek
