Krwiożercze samice i samce wegetarianie

Prawdą jest, że to właśnie komarzyce są odpowiedzialne za ukąszenia ludzi. Powód jest prozaiczny, to samice odpowiadają za przetrwanie gatunku, a do złożenia jaj potrzebna jest im krew. Pobierają ją za pomocą aparatu kłująco – ssącego. Jaja składają głównie w pobliżu zbiorników wodnych. Dlatego też jesteśmy najczęściej atakowani przez te owady w sąsiedztwie terenów podmokłych. Samica składa w ciągu swojego życia około 340 jaj, przyczyniając się tym samym do rozwoju 3-4 pokoleń owadów. Z kolei samce nie zagrażają człowiekowi, żywią się nektarem roślin i żyją tylko kilka dni [1].

Co wabi komary?

Okazuje się, że sami zwabiamy komary. Owady reagują na kwas mlekowy i amoniak, czyli na składniki ludzkiego potu. Na ukłucie są bardziej narażeni: dzieci, mężczyźni, kobiety w ciąży, osoby z nadwagą oraz po spożyciu alkoholu [2]. Komary wyczuwają substancje wabiące już z odległości 40 metrów [1].

Alergia na komary, a może Zespół Skeetera?

Jest to jeden z typów reakcji zapalnej po ukąszeniu komara. Nie zagraża życiu i nie jest symptomem alergii. Charakteryzuje się natomiast wystąpieniem swędzącego, czerwonego, ciepłego obrzęku o średnicy od kilku do kilkunastu centymetrów. Jest to reakcja opóźniona, która następuje w ciągu kilku godzin od ukąszenia. Najbardziej nasilone objawy występują między 8 a 12 godziną po ekspozycji. Symptomy ustępują w ciągu 3-10 dni. Czasami może zajmować większą część twarzy oraz rąk i nóg. Objawy mogą zaburzać widzenie i mówienie, utrudniać jedzenie, a nawet poruszanie. Cięższym reakcjom zespołu Skeetera mogą także towarzyszyć: niska gorączka, gorsze samopoczucie, obrzęk tkanki podskórnej, pęcherze, dreszcze, powiększone węzły chłonne [3].

Alergia na komary

Białka obecne w ślinie komarów mogą powodować alergię. Uczulenie na te owady występuje jednak bardzo rzadko i sporadycznie wywołuje poważne objawy zdrowotne. Aczkolwiek badacze opisują pojedyncze przypadki wstrząsu anafilaktycznego po styczności ze śliną komara [2,3]. Najpowszechniejszymi symptomami ugryzienia tego owada są: zaczerwienienie, obrzęk, ból oraz uciążliwe swędzenie w miejscu ukąszenia. Reakcje skórne pojawiają się do kilkunastu minut od ukłucia przez samicę komara [2].

Na reakcje alergiczne najbardziej narażone są osoby podróżujące do krajów, w których występują inne gatunki komarów niż powszechne w ich regionie (brak naturalnej odporności), małe dzieci i niemowlęta, chorzy z zaburzeniami odporności oraz osoby pracujące w miejscach, w których najczęściej bytują komary[3].

Jak wykluczyć alergię na komary?

Wykluczenie alergii opiera się głównie na wywiadzie lekarskim i objawach klinicznych. Specjaliści nie zalecają także prób prowokacyjnych z żywym owadem ze względu na możliwość przeniesienia innych chorób [3]. W rozpoznaniu alergii pomocne są testy z krwi,  które pozwolą na wykrycie w organizmie swoistych przeciwciał IgE na ślinę komara.

Jakie preparaty odstraszają komary?

Osoby uczulone na komary mogą stosować środki odstraszające, zawierające DEET (substancja najczęściej używana do produkcji środków odstraszających owady, w tym komary i kleszcze). Należy jednak zapoznać się zasadami bezpieczeństwa stosowania powyższej substancji [4].

Naturalnymi „odstraszaczami” komarów są, między innymi olejki z: mięty, lawendy, bazylii i goździków [1]. Bardzo skuteczny, nie tylko wobec komarów, ale również kleszczy jest geraniol – składnik olejków eterycznych. Naturalnie występuje, m.in. w pelargonii. Co ciekawe, geraniol odstrasza wiele gatunków owadów, nie powodując przy tym podrażnień skóry i błon śluzowych. Jest także nietoksyczny dla ludzi i zwierząt [5].

Weronika Borkowska

_______________________

Publikacja: 11 sierpnia 2021

Aktualizacja: 23 sierpnia 2022