Krwiożercze samice i samce wegetarianie
To prawda, że za ukąszenia ludzi odpowiadają komarzyce. Powód jest prozaiczny: od samic zależy przetrwanie gatunku, a do złożenia jaj potrzebna jest im krew. Pobierają ją za pomocą aparatu kłująco-ssącego. Jaja składają głównie w pobliżu zbiorników wodnych. Dlatego też jesteśmy najczęściej atakowani przez te owady w sąsiedztwie terenów podmokłych. Samica składa w ciągu swojego życia około 340 jaj, przyczyniając się tym samym do rozwoju 3–4 pokoleń owadów. Z kolei samce nie zagrażają człowiekowi, żywią się nektarem roślin i żyją tylko kilka dni [1].
Co wabi komary?
Okazuje się, że sami zwabiamy komary. Owady reagują na kwas mlekowy i amoniak, czyli składniki ludzkiego potu. Na ukłucie są bardziej narażeni: dzieci, mężczyźni, kobiety w ciąży, osoby z nadwagą oraz po spożyciu alkoholu [2]. Komary wyczuwają substancje wabiące już z odległości 40 metrów [1].
Alergia na komary, a może zespół skeetera?
Zespół skeetera to jeden z typów reakcji zapalnej po ukąszeniu komara. Nie zagraża życiu i nie jest symptomem alergii. Charakteryzuje się wystąpieniem swędzącego, czerwonego, ciepłego obrzęku o średnicy od kilku do kilkunastu centymetrów. Jest to reakcja opóźniona, która zachodzi w ciągu kilku godzin od ukąszenia. Najbardziej nasilone objawy występują między 8. a 12. godziną po ekspozycji. Symptomy ustają w ciągu 3–10 dni. Czasami zajmują większą część twarzy oraz rąk i nóg. Objawy mogą zaburzać widzenie i mówienie, utrudniać jedzenie, a nawet poruszanie. Bywa, że cięższym reakcjom zespołu skeetera towarzyszą także:
- niska gorączka,
- gorsze samopoczucie,
- obrzęk tkanki podskórnej,
- pęcherze,
- dreszcze,
- powiększone węzły chłonne [3].
Alergia na komary
Białka obecne w ślinie komarów mogą powodować alergię. Uczulenie na te owady występuje jednak bardzo rzadko i sporadycznie wywołuje poważne objawy zdrowotne. Aczkolwiek badacze opisują pojedyncze przypadki wstrząsu anafilaktycznego po styczności ze śliną komara [2,3]. Najpowszechniejszymi symptomami ugryzienia tego owada są:
- zaczerwienienie,
- obrzęk,
- ból,
- uciążliwe swędzenie w miejscu ukąszenia.
Reakcje skórne pojawiają się do kilkunastu minut od ukłucia przez samicę komara [2].
Na reakcje alergiczne najbardziej narażone są:
- osoby podróżujące do krajów, w których występują inne gatunki komarów niż powszechne w ich regionie (brak naturalnej odporności),
- niemowlęta i małe dzieci,
- chorzy z zaburzeniami odporności,
- osoby pracujące w miejscach, w których najczęściej bytują komary [3].
Jak wykluczyć alergię na komary?
Wykluczenie alergii opiera się głównie na wywiadzie lekarskim i objawach klinicznych. Specjaliści nie zalecają także prób prowokacyjnych z żywym owadem ze względu na możliwość przeniesienia innych chorób [3]. W rozpoznaniu alergii pomocne są testy z krwi, które pozwolą na wykrycie w organizmie swoistych przeciwciał IgE na ślinę komara.
Jakie preparaty odstraszają komary?
Osoby uczulone na komary mogą stosować środki odstraszające z DEET (substancja najczęściej używana do produkcji środków odstraszających owady, w tym komary i kleszcze). Należy jednak zapoznać się zasadami bezpieczeństwa stosowania powyższej substancji [4].
Naturalnymi „odstraszaczami” komarów są m.in. olejki z: mięty, lawendy, bazylii i goździków [1]. Bardzo skuteczny, nie tylko wobec komarów, ale również kleszczy jest geraniol – składnik olejków eterycznych. Naturalnie występuje np. w pelargonii. Co ciekawe, geraniol odstrasza wiele gatunków owadów, nie powodując przy tym podrażnień skóry i błon śluzowych. Jest także nietoksyczny dla ludzi i zwierząt [5].
Weronika Borkowska
______________________
Publikacja: 11 sierpnia 2021
Aktualizacja: 19 lipiec 2024
