Pyłkowe pytania i odpowiedzi

Pyłkowe pytania: Jakie pyłki i kiedy zaczynają nam dokuczać?

Pyłki zaczynają dokuczać alergikom już w styczniu. Pomyślisz, ale jak to? Przecież to środek zimy!!! A jednak. Jako pierwsza pylenie rozpoczyna leszczyna. Według kalendarza pylenia widzimy, że powinna ona zaczynać pylenie w połowie stycznia. Jednak, ze względu na zmiany klimatyczne, które podwyższają średnią temperatur w naszym klimacie, obserwujemy również zmiany w sezonach pylenia niektórych drzew, traw czy chwastów. I tak wracając do naszej leszczyny, może się zdarzyć, kiedy jest lekka zima, ze zaczyna pylić już od początku stycznia. Właśnie wtedy osoby na nią uczulone mogą zacząć odczuwać objawy swojej alergii.

Niedługo po niej, bo już w marcu zaczyna pylić brzoza, a kończy w połowie maja. Niestety nie kończy to sezonu pyleń, bo właśnie wtedy zaczynają pylić trawy. Sezon pylenia traw jest długi, bo spodziewać się możemy pyłków traw w powietrzu nawet do końca września. Alenie kończy to sezonu pyłkowego. Z pyłków, które mogą alergizować zostają jeszcze chwasty. A ich sezon trwa od lipca nawet do października [1].

Co oznacza termin drzewa wczesne i drzewa późne?

Drzewa kwitną, czyli pylą w pewnych okresach w roku. Terminem drzew wczesnym określamy takie drzewa które kwitną najwcześniej i są to między innymi leszczyna, olcha czy brzoza. Drzewa te, pylą w okresie od stycznia do marca. Podczas gdy drzewa, których sezon pylenia rozpoczyna się później nazywamy drzewami późnymi, i są to np.:

• topola,
• akacja
• dąb.

Ich sezon pylenia to okres od początku kwietnia do początku czerwca.

Jakie objawy powoduje alergia na pyłki?

Pyłkowe pytania dręczą nas, zwłaszcza wczesną wiosną, gdy łatwo również o przeziębienie. Pyłki działają jednak inaczej. Niektóre ich białka mogą po wniknięciu do  naszego organizmu pobudzać nasz system odpornościowy. W wyniku czego, u osoby uczulonej mogą pojawić się katar, kichanie, swędzenie czy zatkany nos. W następstwie, niedrożności nosa, w coraz większym stopniu oddycha się ustami. Przez to powietrze po drodze do płuc nie ogrzewa się, nie nawilża i nie oczyszcza z między innymi ziarenek pyłku. Uczulające pyłki maja wtedy ułatwione przedostawanie się do naszych dróg oddechowych, w których mogą wywołać stan zapalny. Może to spowodować wystąpienie lub nasilenie astmy. Objawy mogą dotyczyć także oczu i tu obserwujemy: łzy, swędzenie, zaczerwienienie czy opuchlizna okolic oczu. Wiele osób odczuwa zmęczenie, boryka się też z osłabioną koncentracją i zdolnością do nauki. Przedłużający się taki stan osłabia funkcjonowanie w szkole, w pracy a nawet w spędzaniu aktywnym wolnego czasu. Dlatego tak ważne jest aby rozpoznać alergen i zastosować odpowiednie leczenie.

Pyłkowe pytania: Na jakie odległości mogą przemieszczać się pyłki?

To na jaką odległość jest w stanie przenosić się pyłek uzależnione jest od wielu czynników. Po pierwsze od samej wielkości pyłku. Im większy pyłek tym również cięższy, zatem trudniej go przenieść na dużą odległość. Kolejnym czynnikiem warunkującym na jaką odległość przenoszony jest pyłek roślin, jest wiatr, a właściwie jego kierunek i siła [2]. Pyłek traw rozprzestrzenia się jedynie na odległość kilkuset metrów, w przeciwieństwie do pyłku drzew, który może być roznoszony na kilka czy kilkadziesiąt kilometrów.

Jak zdiagnozować alergię na pyłki?

Aby zdiagnozować alergię na pyłki musisz udać się do lekarza alergologa. Wymagane jest do niego skierowanie od lekarza rodzinnego, ogólnego czy pediatry. Lekarz alergolog na pierwszej wizycie zbierze wywiad, dotyczący czasu pojawiania się i ciężkości objawów. Pomocniczo do postawienia diagnozy lekarz może zdecydować o wykonaniu testów skórnych lub wykonaniu tzw. testów z krwi. W testach tych można dowiedzieć wobec jakich pyłków są przeciwciała E w Twojej surowicy. Na tej podstawie zaleci najlepsze rozwiązanie Twoich problemów alergicznych z pyłkami.

Pyłkowe pytania: Jak można leczyć alergie na pyłki?

Poznanie alergenu to pierwszy krok do dobrego leczenia. Jedną z form leczenia alergii na pyłki jest immunoterapia alergenowa nazywana potocznie odczulaniem. Polega ona na podawaniu niewielkich dawek alergenu podskórnie, podjęzykowo lub w tabletkach. Czas takiej terapii wynosi od 3 do 5 lat. W ten sposób można wykształcić tolerancję na dany alergen.
Do czasu wyciszenia objawów przy pomocy immunoterapii, być może konieczne będzie przyjmowanie leków przeciwhistaminowych czy sterydów. Konieczne wtedy również jest jak najbardziej skuteczne unikanie kontaktu z pyłkami.

Jak alergik ma się chronić przed pyłkami?

Najlepszą metodą na walkę z alergenem jest poznanie go. Będziemy wiedzieć kiedy i na jaką odległość pyli. Jak długi ma okres kwitnienia, czyli przez jaki czas możemy spodziewać się że będą nam dokuczać objawy. Bo jeśli wiemy, który z pyłków nam dokucza możemy się odpowiednio bronić, np.:

• w godzinach największego pylenia zrezygnuj ze spacerów i wietrzenia mieszkania,
• nie spaceruj w wietrzne dni, jest wtedy większa ilość pyłków w powietrzu bo siła wiatru przenosi je na większe odległości i wznieca te opadłe na ziemię,
• spaceruj po deszczu – opadająca woda oczyściła z nich powietrze, mokre i zbyt ciężkie aby wiatr je wzniecił przez jakiś czas pozostaną unieruchomione, powietrze wtedy zawiera mniejszą ilość pyłków,
• jeśli masz alergię na trawy, omijaj koszone lub świeżo skoszone trawniki, bo w trakcie tej czynności pyłki chwastów mogą się wzniecać w powietrze i być powodem zaostrzenia Twoich objawów,
• jeśli wtedy musisz wyjść z domu, najlepiej przemieszczaj się autem z zamkniętymi oknami, jeśli Twoje auto ma taką możliwość uruchom klimatyzację w obiegu zamkniętym,
• noszenie maseczki i okularów w sytuacji, kiedy stężenie pyłków jest bardzo wysokie może znacząco zredukować liczbę alergenów jakie mogłyby wniknąć do Twojego organizmu,
• w okresie dużego pylenia po powrocie do domu weź prysznic, umyj włosy i zmień ubrania,
• uprane ubrania susz w pomieszczeniu, zmniejszy to ryzyko przyniesienia pyłków na ubraniach do domu,
• zrezygnuj z urlopu w sezonie pylenia uczulających Cię drzew, traw czy chwastów, alergicy pyłkowi zazwyczaj dobrze czują się w wysokich górach lub nad morzem, lub w innej strefie klimatycznej gdzie jest mało lub nie ma w ogóle danych uczulających roślin,
• okolice okien i otworów wentylacyjnych sprzątaj regularnie, aby jak najmniej pyłków dostawało się do wnętrza twojego mieszkania,

Jak jeszcze sobie pomóc?

• firanki w oknach mogą stanowić również pewną ochronę, bo na nich mogą osadzić się wlatujące przez okna pyłki. Udowodniono, że stężenie pyłków w pokojach z otwartymi oknami i zasłoniętymi firanami było 1.5 razy mniejsze niż przy otwartych oknach i odsłoniętych zasłonach. Jeśli je masz w oknach pierze je regularnie,
• dobrym pomysłem przy alergii na pyłki jest również oczyszczacz powietrza, zmniejszy on znacząco stężenie pyłków w powietrzu w Twoim domu,
• przepisane przez lekarza leki przeciwalergiczne zażywaj regularnie, nawet jeśli wydaje Ci się, że nie dokuczają Ci objawy, a w przypadku zaostrzenia objawów skonsultuj się ze swoim lekarzem prowadzącym [3,4,5,6].
• jeśli jesteś uczniem lub studentem, z alergią na pyłki możesz złożyć wniosek o wydłużenie okresu egzaminacyjnego, na podstawie zaświadczenie od Twojego lekarza prowadzącego,
• sprawdź jakie pokarmy mogą powodować u Ciebie reakcje krzyżowe i obserwuj, czy po ich spożyciu nie nasilają się u Ciebie objawy alergii,
• śledź prognozę pylenia, do tego celu pomocnych jest wiele aplikacji, które wysyłają alerty o zbliżających się okresach pylenia zaznaczonych przez Ciebie alergenach,
• obserwuj i zapisuj jakie było stężenie pyłków i jaka była reakcja Twojego organizmu, będziesz mógł dzięki temu ustalić z lekarzem prowadzącym, w jakich okolicznościach np. zwiększyć lub zmniejszyć dawkę leków,
• unikaj przebywania w pomieszczeniach zadymionych, dym tytoniowy czasowo ogranicza ruchomość rzęsek i ich zdolność do zatrzymywania kurzu i pyłków co niepotrzebnie może obciążać Twój układ oddechowy [3,4,5,6].