Ziemniak, czyli Solanum tuberosum
Ziemniak jest jednoroczną rośliną, której uprawa jest dość mocno rozpowszechniona. Jest 4 najważniejszą uprawą na świecie, a wyprzedzają ją tylko pszenica, ryż i kukurydza. W naszej diecie ziemniak jest źródłem witaminy C, witaminy B6, potasu, fosforu i wapnia. Zawiera również związki o działaniu przeciwzapalnym, tj. zeaksantyna i luteina oraz witaminę E, głownie jako alfa-tokoferol. Szczególnie cenna jest luteina, która chroni przed zwyrodnieniem plamki żółtej oka mogącej prowadzić do ślepoty, szczególnie u starszych osób [1].
Należy do warzyw, które są stosunkowo wcześnie wprowadzane do diety dziecka, najczęściej w okolicy 6 miesiąca życia. I to właśnie w tej grupie wiekowej najczęściej pojawia się alergia na ziemniaka. W jaki sposób reakcja może się objawiać? Może wystąpić pokrzywka na skórze, pojawić się lub zaostrzyć przebieg atopowego zapalenia skóry. U osoby z alergią może wystąpić zespół zapalenia jelit indukowany białkami pokarmowymi oraz wstrząs anafilaktyczny. W większości przypadków, u dzieci u których stwierdzono alergię na ziemniaka, po jego spożyciu pojawia się wyprysk atopowy. Dochodzą do niego też zaburzenia żołądkowo- jelitowe, czyli bóle brzucha i biegunka. Badania wskazują, iż występowanie u dziecka objawów po spożyciu gotowanego ziemniaka, może być zapowiedzią przyszłej alergii na pyłki [2].
Alergia na pyłki a alergia na ziemniaka
Badania prowadzone na Oddziale Alergologii Szpitala Uniwersyteckiego w Montpellier wykazały, że osoby mające alergię na pyłek brzozy są najbardziej narażone na występowanie objawów alergii po kontakcie z ziemniakiem. Ponadto stwierdzono, że jeśli pacjent posiada kilka uczuleń jednocześnie, szczególnie na pyłki roślin, znacząco zwiększa to prawdopodobieństwo występowania u niego alergii na ziemniaka [3]. Występowanie reakcji krzyżowej pyłku brzozy i ziemniaka wynika z podobieństwa budowy jednego z białek. Znajduje się ono zarówno w pyłku, jak i w samym warzywie. Warto zaznaczyć, iż w okresie pylenia brzozy może nastąpić zwiększone odczuwanie objawów alergii po spożyciu ziemniaka. Białko to jest wrażliwe na działanie wysokiej temperatury, co oznacza, że gotowanie lub pieczenie znacząco zmniejsza możliwość występowania reakcji alergicznej [4].
Zespół lateksowo-owocowy
Alergia na lateks najczęściej dotyczy dorosłych i rozwija się w konsekwencji częstego kontaktu z lateksowymi rękawiczkami. Najbardziej narażoną grupą zawodową są lekarze oraz osoby, które często były poddawane operacjom chirurgicznym. Co ciekawe, badania wskazują iż dzieci z rozszczepem kręgosłupa również należą do grupy wysokiego ryzyka nabycia alergii na lateks. W konsekwencji tej alergii, u niektórych osób mogą pojawiać się objawy po kontakcie z ziemniakami. Wiąże się to z występowaniem reakcji krzyżowej białka lateksu z białkiem znajdującym się w ziemniaku. Białko to jest częściowo odporne na gotowanie i trawienie, w związku z czym po spożyciu może powodować objawy alergii [5].
AZS a alergia na ziemniaka
Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą chorobą z okresami zaostrzeń i remisji. W przebiegu tego schorzenia stosuje się leki o działaniu miejscowym. Ważna jest też ciągła i staranna pielęgnacja naskórka. Zapobiega to pojawieniu się kolejnych zmian i podtrzymuje efekt terapii miejscowej. Badania wskazują, iż dysfunkcja naskórka w AZS znacząco zwiększa możliwość nabywania uczuleń drogą przez skórę. W praktyce oznacza to, że niemowlę może zareagować odczynem alergicznym po spożyciu pokarmu, którego nigdy wcześniej nie jadło, ponieważ proces uczulenia został zapoczątkowany poprzez kontakt skóry z alergenem pokarmowym [6]. W publikacjach można spotkać opisywany przypadek 8 letniego chłopca ze słabo kontrolowanym AZS, który poprzez zabawę ciastoliną w przedszkolu rozwinął poważną alergię pokarmową na ziemniaki. Dość zaskakujący jest tutaj fakt, iż dziecko wcześniej mogło spożywać ziemniaki bez żadnych ograniczeń. Dopiero kontakt uszkodzonej skóry dłoni z mąką ziemniaczaną zapoczątkował u niego rozwój alergii pokarmowej [7]. Dlatego w przebiegu AZS należy bardzo mocno dbać o prawidłowe leczenie skóry i zabezpieczanie jej odpowiednią pielęgnacją przed czynnikami zewnętrznymi.
Więcej o alergii na pokarm można przeczytać w artykule