Objawy alergii znane i mniej znane - Strefa Alergii
Strefa Alergii | ABC Alergii

Objawy alergii znane i mniej znane

/ 5.

Do przeczytania w 4 minuty
Ponad 40%  z nas cierpi na alergię. Mogłoby się wydawać, że dolegliwość, która dotyczy tylu osób powinna być rozpoznawana z łatwością. Czy tak rzeczywiście jest? Okazuje się, że objawy alergii mogą być tak różne, że często trudno je skojarzyć z właściwą chorobą.

Jakie są najczęstsze objawy alergii?

Senior woman blowing her nose outdoor, allergy

Zależnie od drogi narażenia na alergen możemy wymienić różne objawy, które dotykają osób z alergiami:

  • Alergie pokarmowe najczęściej kojarzone są z objawami żołądkowo-jelitowymi. Mogą do nich należeć bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka.
    Rzadziej zgłaszanymi objawami, ale również możliwymi do zaobserwowania, są wysypka, katar i objawy spojówkowe. Mogą też wystąpić bóle głowy, duszności i ciężkie reakcje anafilaktyczne.
    Symptomy najczęściej występują bezpośrednio lub niedługo po spożyciu konkretnego składnika pokarmowego [1].
  • Alergie wziewne wiążą się przede wszystkim z objawami dotyczącymi układu oddechowego. Należą do nich, między innymi katar, kichanie i łzawienie, które mogą sugerować również przeziębienie [2]. Warto w takim przypadku bliżej przyjrzeć się otoczeniu chorego. Może właśnie znalazł się w miejscu zamieszkania jakiegoś zwierzęcia lub w bardzo zakurzonym pomieszczeniu. Trzeba się także zastanowić, czy podobne objawy występują co roku w podobnych porach.
    Inne możliwe skutki obecności alergenów wziewnych w powietrzu to zmiany skórne (np. w przypadku roztoczy) oraz ból głowy.

Malec z alergią: jak ją rozpoznać?

W przypadku najmłodszych sytuacja jest dodatkowo utrudniona. Małe dzieci nie są w stanie opowiedzieć rodzicom, co im dolega. Jedną z najczęściej uczulających substancji w tej grupie wiekowej jest mleko krowie. Objawy, które może powodować u dzieci z nadwrażliwością to, między innymi:

  • dolegliwości ze strony układu pokarmowego: nudności, wymioty, krew w stolcu,
  • objawy skórne: pokrzywka oraz atopowe zapalenie skóry,
  • nieżyt nosa
  • kaszel
  • wśród ciężkich objawów: obniżony przyrost masy ciała, wstrząs anafilaktyczny [2]

Kolka to kolejny potencjalny skutek alergii u niemowląt. Związek tych dwóch przypadłości nie jest oczywisty, szczególnie dla rodziców szukających przyczyny kolki przy akompaniamencie głośnego płaczu. Niemniej jednak badania mówią jasno, że prawie połowa przypadków kolek ma swoje przyczyny w alergii pokarmowej [3].

Nie wszystko jest takie oczywiste: na co trzeba uważać?

Czasem obraz uczulenia może być bardzo mylący. Zawsze warto więc swoje podejrzenia i dolegliwości skonsultować z alergologiem. Co może stanowić utrudnienie w diagnostyce?

  • Nie zawsze reakcja układu immunologicznego jest natychmiastowa. Objawy, choćby w przypadku alergii kontaktowej, mogą pojawić się nawet po kilkunastu godzinach od ekspozycji [5].
    Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się w naszych artykułach Uwaga na nikiel – Strefa Alergii oraz Kontakt problemowy – Strefa Alergii
  • Alergeny pokarmowe mogą uczulać drogą inhalacyjną, inhalacyjne wziewną, a pokarmowe mogą działać jak kontaktowe. Przykładem tego typu reakcji może być słynny pancake syndrom. Jest to reakcja układu odpornościowego osoby uczulonej na alergen wziewny, czyli roztocze po zjedzeniu potrawy z mąki zanieczyszczonej tymi organizmami. Więcej można o nim przeczytać w naszym artykule Czas na placki, czyli gdzie jeszcze znajdę roztocze? – Strefa Alergii. Alergik może również odczuwać dyskomfort znajdując się w otoczeniu alergizujących go pokarmów, np. owoców. Sytuację tego typu opisaliśmy w artykule Alergia na pracę? – Strefa Alergii.
  • Mylące mogą być również reakcje krzyżowe. Wyobraźmy sobie osobę, której układ odpornościowy jest uczulony na konkretne białko i po kontakcie z nim wszczyna alarm. Ale w otoczeniu alergika może pojawić się inne białko, które jest zbudowane w sposób bardzo podobny do pierwszego. Wtedy układ immunologiczny może pomylić obie cząsteczki i zareagować alergicznie również na drugą. Dobrym przykładem jest białko Der p 10 roztoczy, które reaguje krzyżowo między innymi z krewetkami [6].

Podejrzewam u siebie alergię, co dalej?

Na szczęście w skomplikowanym alergicznym świecie pacjent nie jest pozostawiony sam sobie. Po zaobserwowaniu jakichkolwiek objawów warto udać się do alergologa, który zbierze wywiad i zleci odpowiednie badania. W przypadku wyżej wspomnianych reakcji krzyżowych pomocna jest diagnostyka molekularna, która pozwala określić, które konkretnie białko uczula pacjenta. Dzięki temu można przewidzieć, jakich pokarmów warto unikać ze względu na podobną budowę cząsteczek.

Sylwia Gałązka

  1. Kaczmarski, Maciej, and Zbigniew Bartuzi. “Wybrane aspekty epidemiologiczne alergii pokarmowej wieku dziecięco-młodzieżowego i dorosłego.” Alergologia Polska-Polish Journal of Allergology 3.2 (2016): 46-55.
  2. Lipiec, Agnieszka, and Piotr Rapiejko. “Alergia czy przeziębienie–temat wciąż aktualny.” Alergoprofil 17.3 (2021): 27-33.
  3. Vandenplas Y., Brueton M., Dupont C. et al.: Guidelines for the diagnosis and management of cow’s milk protein allergy in infants. Arch. Dis. Child. 2007, 92: 902-908.
  4. Hill DJ, Hosking CS. Infantile colic and food hypersensitivity. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2000;30 Suppl:S67-76. doi: 10.1097/00005176-200001001-00011. PMID: 10634302.
  5. Silny W, Czarneckia-Operacz M, Jenerowicz i wsp. Leksykon alergicznych chorób skóry i reakcji polekowych. Termedia, Poznań 2009.
  6. Buczyłko, Molekuły alergenowe, 2019