W celu wykonania alergicznych testów z krwi pacjent musi przyjść do medycznego laboratorium diagnostycznego lub punktu pobrań materiału biologicznego w innym ośrodku. Tam pobierana jest od niego krew, najczęściej z żyły łokciowej. Na tym udział pacjenta w badaniu się kończy.
Dalsza część analizy odbywa się w medycznym laboratorium diagnostycznym. Diagności laboratoryjni przygotowują krew do badania, wykonują analizy, generują wyniki badań i autoryzują je.
O czym informuje wynik badania?
Autoryzowany wynik badania alergologicznego z krwi zawiera:
- informacje o danym laboratorium oraz osobie wykonującej badanie,
- podpis elektroniczny lub zwykły (wówczas z imienną pieczęcią) diagnosty laboratoryjnego, który autoryzował wynik badania,
- wyniki wykonanych badań laboratoryjnych wraz z tzw. normami.
W ogromie zawartych na wyniku informacji można się poczuć zagubionym. Ale zrozumienie tego wyniku nie jest trudne. Ważne, żeby pamiętać, że analizuje się zawsze dwie rzeczy, tj.:
- wyniki wykonanych badań w odniesieniu do wartości referencyjnych (czyli tzw. normy)
- wyniki wykonanych badań w odniesieniu do objawów choroby obecnych u pacjenta lub wynikających z wywiadu (czyli staniu klinicznego i historii choroby pacjenta).
Nie analizuje się wyników testów alergicznych bez porównania ze stanem pacjenta. Dlaczego? Ponieważ wyników się nie leczy, leczy się pacjenta. To po co badanie? Jest potrzebne, bo pomaga postawić prawidłową diagnozę, dobrać odpowiednią terapię i ocenić skuteczność leczenia.
Wyniki testów alergicznych z krwi – zasady interpretacji
Jeśli chodzi o interpretację wyników, musimy rozpatrywać temat w odniesieniu do dwóch grup. Co innego zobaczymy bowiem na wyniku IgE całkowitego, a co innego na wyniku IgE alergenowo swoistego.
IgE całkowite
Wynik zawiera informację o stężeniu całkowitej immunoglobuliny E w surowicy krwi pacjenta oraz normie dla tej immunoglobuliny. W przypadku tego badania zakresy normy podane na wyniku są zależne od wielu czynników, w tym przede wszystkim od wieku osoby badanej oraz metody i aparatury, jaką wykonano badanie.
Nie ma jednej uniwersalnej normy dla stężenia całkowitej immunoglobuliny E w surowicy. Dlatego nie można porównywać wyników badań tego parametru wykonanych w różnych laboratoriach. Warto pamiętać, że IgE powyżej górnej granicy normy nie oznacza od razu alergii, gdyż stężenie tej immunoglobuliny rośnie też w przypadku innych dysfunkcji organizmu. I warto także wiedzieć, że alergik może mieć stężenie IgE w normie, a nawet niewykrywalne. W każdym przypadku wynik należy skonsultować z lekarzem.
IgE alergenowo swoiste (tzw. asIgE)
Wynik zawiera informację o stężeniu IgE swoistego dla konkretnego alergenu oraz normy. Zakres norm dla asIgE w przypadku większości testów jest zunifikowany. Znaczy to z grubsza tyle, że jest taki sam bez względu na typ testu, metodę badania oraz aparaturę. Nie dotyczy to jedynie tzw. platform multipleksowych do diagnostyki molekularnej alergii (tj. testów ALEX i ISAC), które mają swoje indywidualne zakresy wartości referencyjnych.
Wynik asIgE wyrażony jest w jednostkach UA/ml lub kUA/L. Może mu również towarzyszyć informacja o tzw. klasie, w której to stężenie się lokuje. To tzw. klasy RAST (od 0 do 6), które są dawnym sposobem podawania wyników asIgE i aktualnie stosuje się je coraz rzadziej. Każdej klasie odpowiada określony zakres stężenia asIgE.
Jak wygląda wynik test alergicznego?
Na przykład tak:
Jak interpretować?
Zgodnie z poniższą tabelą:
Zapamiętaj!
Dodatni wynik badania IgE alergenowo swoistego nie oznacza alergii, ale uczulenie. W dużym skrócie uczulenie to jedynie predyspozycja do rozwoju alergii. O alergii na jakiś czynnik mówimy wówczas, kiedy po kontakcie z tym alergenem (dowolną drogą) pojawiają się objawy choroby.
Dlatego nie zawsze leczy się pacjenta z dodatnimi wynikami testów alergicznych z krwi. W sytuacji uczulenia pacjent jest obserwowany pod kątem rozwoju objawów. Jeśli takie wystąpią, wówczas podejmuje się odpowiednie dla tego pacjenta działania terapeutyczne.
Nigdy nie leczy się wyników badania laboratoryjnego, a zawsze pacjenta. To znaczy, że wynik zawsze musi być interpretowany w odniesieniu do pacjenta, jego historii choroby i objawów klinicznych.
Wynik badania laboratoryjnego powinien zawsze interpretować i oceniać lekarz. Interpretacja „na własną rękę” może przynieść pacjentowi więcej szkody niż pożytku. Może wydłużyć diagnostykę i opóźnić wprowadzenie skutecznego leczenia.
