Wszechobecny chrom
Chrom to pierwiastek, z którym możemy się zetknąć niemalże wszędzie. Znajdziemy go w wielu przedmiotach codziennego użytku a także w pokarmach. Dlatego też często trudno jest go całkowicie uniknąć. Pierwiastek ten jest również ważnym elementem zachodzących w organizmie procesów biologicznych. Odpowiada za dostarczenie glukozy do komórek i jest obecny w wielu enzymach. Ponadto, przyczynia się do zmniejszenia zapotrzebowania na insulinę. Równocześnie jest też pierwiastkiem, który często powoduje reakcje alergiczne, w tym głównie kontaktowe zapalenie skóry [1].
Narażenie na kontakt z chromem
Gdzie możemy spotkać się z chromem?
Występuje w:
- farbach,
- zapałkach,
- klejach,
- barwnikach (np. tekstylnych lub do tatuaży),
- cemencie,
- impregnatach do drewna
- detergentach.
Ma też zastosowanie w takich branżach, jak:
- przemysł samochodowy i elektroniczny,
- ceramika,
- fotografia
- rytownictwo.
Związki chromu producenci wykorzystują także jako zielony barwnik do kosmetyków. Dodają go do tuszów do rzęs, cieni do powiek i mydła [2]. Z powodu wszechobecności tego pierwiastka, wiele osób może być narażonych na reakcje alergiczne. Kto szczególnie? Pracownicy budowlani, którzy mają kontakt z np. cementem. Narażeni są także drukarze, ślusarze, hydraulicy, spawacze, elektrycy, malarze pokojowi, garbarze, lakiernicy czy operatorzy maszyn. Jak widać chrom może uczulać w wielu sytuacjach. W związku z tym może on nawet uniemożliwiać wykonywanie pracy w różnych zawodach [3].
Alergia na chrom – objawy
Jakie objawy mogą wystąpić po kontakcie z chromem? Przede wszystkim może dojść do wyprysków na skórze, szczególnie na:
- zewnętrznej stronie rąk,
- między palcami,
- przy zgięciach rąk,
- na stopach.
Natomiast, jeśli pierwiastek ten będzie wdychany przez uczulonego, zapalenie skóry może pojawić się także na twarzy, szyi oraz dekolcie [1]. Zmiany te mogą pozostawać na skórze przez długi czas. Przez co mogą stawać się uciążliwe i oporne na leczenie w przypadku niewykrycia źródła zapalenia. Może również dojść do rozsianego zapalenia skóry, w wyniku czego wysypka zajmie większą powierzchnię ciała. Ale to nie wszystko. Pracownicy, którzy wdychają chrom, są narażeni na astmę zawodową chromową [4].
Chrom może uczulać nie tylko przy kontakcie ze skórą. Jest to też źródło alergii pokarmowej. Duże ilości tego pierwiastka znajdują się w owocach, warzywach, białym mięsie, wołowinie, chlebie, drożdżach i kaszach, za to mało jest go w nabiale. Ponadto, związki chromu mogą znajdować się w wodzie wodociągowej, a nawet tabletkach z multiwitaminami, które w niej rozpuszczamy oraz w suplementach diety. Alergia pokarmowa na chrom najczęściej objawia się zmianami skórnymi, które mogą mieć charakter przewlekły. Rzadko pojawia się alergiczny nieżyt nosa [4].
Co robić w przypadku alergii na chrom?
Początek diagnostyki w celu wykrycia alergii na chrom to przede wszystkim wywiad lekarski i obserwacja występujących objawów. Rozpoznanie może się odbyć poprzez wykonanie naskórkowych testów płatkowych, albo punktowych testów skórnych i testów z krwi, w przypadku obecności alergicznego nieżytu nosa. Dostępną metodą jest też próba prowokacji, która polega na podaniu doustnym pacjentowi określonej dawki chromu i obserwacji jego reakcji.
Leczenie przyczynowe opiera się jedynie na unikaniu kontaktu z chromem. Nie zawsze jednak poleca się niejedzenie produktów zawierających ten pierwiastek, gdyż z reguły i tak przyjmujemy go w tej postaci w dawce mniejszej niż zalecana dzienna ilość. Natomiast w przypadku występowania objawów skórnych, chorzy stosują miejscowo emolienty, leki przeciwświądowe, glikokortykosteroidy lub inhibitory kalcyneuryny, które mają działanie przeciwzapalne [4].
Natalia Gajek
