Kto może mieć kontakt z karaluchami?
Insekty, inaczej nazywane karaczanami, posilają się tym, co jedzą mieszkańcy domu, czyli owocami, mięsem, czekoladą, gotowanymi potrawami czy warzywami. Nie gardzą również mąką, cukrem, a nawet klejem z książek. Najbardziej narażeni są na nie ci, którzy mieszkają w pobliżu barów lub restauracji, a także basenów czy sklepów zoologicznych, bo właśnie w tych miejscach lubią one przebywać. [1] Zwykle przemieszczają się rurami kanalizacyjnymi lub wentylacyjnymi. Powszechnym zjawiskiem jest pojawianie się ich w bloku oraz w mieszkaniu.
Jakie choroby mogą przenosić karaczany?
Mogą to być choroby zakaźne, takie jak czerwonka, salmonella, choroba Heinego-Medina oraz dur brzuszny [1]. Przyczyną zarażenia jest przede wszystkim zanieczyszczenie produktów spożywczych odchodami, bądź szczątkami martwych owadów, które poprzez układ pokarmowy dostają się do naszego organizmu.
Alergia na karaluchy – główne alergeny
Owady te należą do gromady owadów rzędu Blattodea. Znane jest ponad 5 tysięcy gatunków karaczanów, ale tylko mniej niż 10 z nich przebywa stale w budynkach mieszkalnych. [2] Uczulają ludzi od dziecka i nie raz są jedynym alergenem, na który osoba jest nadwrażliwa. Alergię na te insekty stwierdza się u 25 procent dzieci chorych na astmę. [2]
Główne alergeny karaluchów to:
– Bla g 1 (alergen znajduje się w jelicie grubym i żołądku karalucha)
– Per a 1 (reaguje krzyżowo z Bla g 1)
– Bla g 2
– Bla g 4 (zawiera też alergen beta-laktoglobulina mleka krowiego i białka moczu szczura oraz myszy) [3]
– Bla g 5
– Bla g 6
Astma oskrzelowa a alergia na karaluchy
Najwięcej wiadomo o tym, że alergia na karaluchy przyczynia się do nasilenia astmy oskrzelowej, ponieważ wytwarzają one silne alegeny, które sprzyjają jej rozwojowi. Gatunki, które wywołują astmę to Periplaneta fuliginosa, Periplaneta americana, Periplaneta japonica, jak i Blatella germanica. [3]
W badaniach naukowych czytamy o tym, że podobnie, jak inne domowe alergeny odgrywają one swoją rolę w astmie oskrzelowej. Ekspozycja na nie w dzieciństwie jest czynnikiem ryzyka rozwoju objawów alergii i astmy u ludzi z predyspozycjami genetycznymi. [3]
Karaluchy i roztocze kurzu domowego
Ze względu na to, że karaluchy żywią się ludzkim jedzeniem mogą być one źródłem różnych białek, które są potencjalnymi alergenami. Dodatkowo, zarówno wydzieliny ich ciał, odchody i składane przez nie jaja mogą pomieszać się z kurzem i stanowić dodatkowe źródło alergenowe. [3] Odchody karaluchów, które znajdziemy w kurzu domowym są ważnym alergenem, jednak ciężko wykrywalnym. Nawet jeśli nie mamy styczności z żywym karaluchem, poprzez kurz możemy mieć kontakt z jego odchodami przez co możemy doświadczyć reakcji alergicznej. [3]
Alergia na karaluchy – objawy
Objawy są bardzo popularne i podobne do innych rodzajów alergii. Do najbardziej powszechnym symptomów zaliczamy:
– zmiany skórne
– kaszel
– duszności
Diagnostyka alergii na karaluchy
Można ją zdiagnozować dzięki wykonując, na przykład testy punktowe. Badanie takie polega na nałożeniu na skórę kropli roztworu alergenu i lekkim nakłuciu naskórka. Podczas testów punktowych skórnych, czyli badań in vitro, alergen najczęściej nakładany jest na przedramię. [4]
Badacze wykazali, że w Turcji 70 procent osób uczulonych na karaluchy ma dodatni wynik testu również na roztocze kurzu domowego. W Niemczech jest to jedynie 13 procent, u których zachodzi taka zależność. Natomiast we Włoszech u ponad 70 procent uczulonych na karaluchy testy punktowe potwierdziły alergię na roztocze. [5]
Sylwia Gałązka
