Banany a lateks - Strefa Alergii
Strefa Alergii | ABC Alergii

Banany a lateks

/ 5.

Do przeczytania w 3 minuty
Jednym z najczęściej spożywanym przez nas owocem jest banan [1]. To cenne źródło potasu i szeregu innych witamin. Znajdziemy go również w wielu różnych produktach takich jak koktajle, placki czy ciasta. Okazuje się, że może powodować reakcje alergiczne, szczególnie u tych, którzy mają alergię na lateks.

Co znajdziemy w bananie?

Banan jest bogaty w całą gamę witamin i pierwiastków. Należą do nich: potas, miedź, mangan, a także witaminy B6, C i E. Ten tropikalny owoc cechuje się również właściwościami przeciwutleniającym dzięki związkom fenolowym i obniżającymi ciśnienie krwi z powodu dużej ilości potasu. Ponadto działa korzystnie na wrzody żołądka, stymulując wzrost błony śluzowej, może pomóc również przy biegunce [9].

Alergia na banany a objawy

Alergia na banany zdarza się niezwykle rzadko. W przeprowadzonych badaniach w różnych częściach świata, wykazano, że alergia na ten owoc występuje od 0,04% do 1,2% populacji ogólnej. Znane alergeny, które się w nim znajdują to Mus a 1, Mus a 2, Mus a 3, Mus a 4 i Mus a 5 [2]. Objawy tego uczulenia mogą występować w postaci zmian skórnych, takich jak pokrzywka czy świąd. Mogą pojawiać się również objawy żołądkowo-jelitowe.

Na objawy po zjedzeniu bananów szczególnie narażone są osoby, które mają alergię na lateks. Ma to związek z reakcjami krzyżowymi między podobnymi białkami znajdującymi się w tropikalnym owocu i w lateksie [3]. Alergię na lateks może mieć nawet 2,3% społeczeństwa. Jednak częściej pojawia się u pracowników służby zdrowia i dotyczy do 30% osób w tej grupie zawodowej, a u dawców krwi do 6%. Częsty przypadek tej alergii stanowią także dzieci z rozszczepem kręgosłupa. Ich liczba wynosi od 25 do nawet 72%. Charakterystycznym objawem są zmiany skórne, szczególnie na ustach i dłoniach, duszność, kaszel czy wstrząs anafilaktyczny [6].

Ponadto, banan reaguje krzyżowo także z pyłkami brzozy, bylicy i ambrozji [4]. Może on również wchodzić w reakcje z takimi owocami jak kiwi, awokado i melon [2].

banany, alergia na banany, banany na drzewie

Kto jest winowajcą objawów – banany czy lateks?

W jednym z badań dotyczących alergii na banany wzięło udział 31 osób z potwierdzoną alergią na lateks. Wyniki punktowych testów skórnych na alergię na banany były pozytywne u 11 z nich, a objawy po zjedzeniu owocu zgłosiło 16 uczestników. Należały do nich: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, swędzenie skóry i obrzęk. U jednego wystąpiła anafilaksja po spożyciu banana. Natomiast w badaniach z krwi, u 25 osób wyszedł wynik dodatni [5].

W innym badaniu brało udział 16 osób z alergią na lateks. 8 z nich zgłosiło objawy po zjedzeniu bananów. Punktowe testy skórne przeprowadzone u 14 pacjentów pokazały u 5 z nich pozytywny wynik alergii na banany [8].

Jak sprawdzić, czy to alergia na banany?

Aby móc stwierdzić, czy mamy alergię na banany, czy jest to jednak wynik reakcji krzyżowej, niezbędna jest szczegółowa diagnostyka. Przede wszystkim powinniśmy obserwować, czy odczuwamy konkretne objawy po zjedzeniu tego owocu. Kluczowy jest także szczegółowy wywiad lekarski. Następnie alergolog może skierować nas na punktowe testy skórne oraz testy z krwi. Pokażą one, czy mamy alergię na banany, czy może na inne alergeny, które mogą z nimi reagować krzyżowo [7]. Jeśli faktycznie wynik pokaże uczulenie na banany, należy unikać ich jedzenia.

Natalia Gajek

[1] Najpopularniejszy owoc na świecie, https://pl.history-hub.com/najpopularniejszy-owoc-na-swiecie [dostęp: 27.06.23].
[2] Dayioglu A., Akgiray S., Nacaroglu H.T., Erdem S.B., The Clinical Spectrum of Reactions Due to Banana Allergy, Bagcilar Med. Bull, 2020, 5(2): 60-63
[3] Czernecki T., Targoński Z., Alergeny i Alergie Pokarmowe, Żywność 1(30), 2002.
[4] Jakowicki W., Pyłkowica objawy i leczenie, http://www.jakowicki.pl/doc/Pylkowica_objawy_i_leczenie.pdf [dostęp: 19.06.23].
[5] Makinen-Kiljunen S., Banana allergy in patients with immediate-type hypersensitivity to natural rubber latex: Characterization of cross-reacting antibodies and allergens, J Allergy Clin Immunol, nr 6.
[6] Wawrxeńczyk A., Bartuzi Z., Zespoły kliniczne alergii rkzyżowej, Alergia Astma Immunologia 2018, 23 (2): 64-66.
[7] Emeryk A., Bartkowiak-Emeryk M., Diagnostyka alergologiczna, Choroby alergiczne w praktyce lekarza rodzinnego, 2019.
[8] Delbourg MF, Guilloux L., Moneret-Vautrin DA., Ville G., Hypersensitivity to banana in latex-allergic patients. Identification of two major banana allergens od 33 and 37 kD, Annals of Allergy, Asthma & Immunology, 4, 321-326.
[9] Pereira A. i wsp.: Banana (Musa spp) from peel to pulp: ethnopharmacology, source of bioactive compounds and its relevance for human health. J Ethnopharmacol, 2015, 160, 149-63.