Gorczyca to roślina zielna, należąca do rodziny kapustowatych, w której jest również rzepa, kapusta, rzepak czy chrzan. Do najpopularniejszych odmian tej rośliny, zaliczamy gorczycę białą, czarną i sarepską. Częstotliwość ich występowania jest powszechna w całej Europie jak i na innych kontynentach. Gorczyca ma wiele właściwości odżywczych. Zawiera pełnowartościowe białko, tłuszcz i błonnik, a także witaminy: A, C i K oraz żelazo, cynk, wapń i miedź. Wykazuje właściwości, między innymi, przeciwzapalne, obniżające ciśnienie krwi, antybakteryjne i przeciwgrzybicze [1].
Gorczyca, co w niej uczula?
Wśród alergenów gorczycy znajdziemy kilka uczulających białek. Wśród nich możemy wymienić:
- Sin a 1 – prolamina, należy do tej samej rodziny białek co sezam, orzechy włoskie, brazylijskie i ziemne. Alergen ten jest oporny na gotowanie i trawienie. Oznacza to, że podczas tych procesów jego właściwości uczulające nie znikają.
- Sin a 2 – legumina, to główny alergen gorczycy.
- Sin a 3 – białko LTP, jest podobne do tego znajdującego się w brzoskwini, a to znaczy, że może z nią reagować krzyżowo.
- Sin a 4 – profilina, ma podobną budowę do białka zawartego w melonie. Oznacza to, że po zjedzeniu owocu również mogą pojawić się objawy alergiczne [2].
Warto dodać, że gorczyca wchodzi w reakcje krzyżowe również z pyłkami bylicy, lateksem oraz z kapustą, jabłkiem i orzechem laskowym [4,5].
Objawy alergii na gorczycę
Zjedzenie musztardy, czy innych produktów, w których znajduje się gorczyca, może powodować następujące reakcje:
- Zespół alergii jamy ustnej – to jeden z najczęstszych przejawów reakcji alergicznej na gorczycę. Objawia się świądem i obrzękiem warg, jamy ustnej i gardła. Występuje zwykle u osób z alergią na pyłki, po zjedzeniu niektórych warzyw i owoców [3]. W przeprowadzonym badaniu wśród 38 osób z alergią na gorczycę, 47,4% wykazywało objawy OAS po jej zjedzeniu [4].
- Reakcje skórne – pokrzywka, świąd i obrzęk naczynioruchowy. U zbadanych 29 pacjentów z alergią na gorczycę, u 55,2% z nich odnotowano obrzęk naczynioruchowy, a u 34,5% pokrzywkę po zjedzeniu tej przyprawy.
- Alergiczny nieżyt nosa – kichanie, świąd i wyciek z nosa. W badaniu, w którym wzięło udział 29 osób z nadwrażliwością na gorczycę w Hiszpanii, 10,3% z nich miało nieżyt nosa.
- Astma – We Francji, spośród 49 dzieci z alergią na tę roślinę, 4% z nich dostało ataków astmy po spożyciu gorczycy [5].
- Atopowe zapalenie skóry – swędzenie oraz suchość skóry i jej stany zapalne, zmiany skórne, wypryski, złuszczenie naskórka [7]. U 49 dzieci z potwierdzoną alergią na gorczycę, 42,8% z nich miało objawy AZS po jej zjedzeniu [5].
Alergia na gorczycę – co dalej?
W rozpoznaniu alergii na gorczycę pomocne będą punktowe testy skórne oraz testy z krwi, a także obserwacja własnych objawów. Ponadto, wśród dostępnych badań mamy także podwójnie zaślepioną próbę prowokacji kontrolowaną placebo. To znaczy, że ani osoba przeprowadzająca badanie ani pacjent nie wie, kiedy zostanie podany posiłek z gorczycą a kiedy nie. Dopiero po wynikach przeprowadzonych testów lekarz może zdecydować, czy chory powinien unikać gorczycy w swojej diecie [2].
Gorczyca jest głównym składnikiem musztardy. Natomiast znajdziemy ją również w serach, przyprawach, różnego rodzaju sosach czy marynatach do mięsa. Roślina znajduje się na liście alergenów, które obowiązkowo powinny być umieszczone na etykietach produktów. Taki obowiązek nakłada na producentów rozporządzeniem Unii Europejskiej [6].
Natalia Gajek
