Pleśnie w domu – co nas może uczulać?
Rozróżniamy kilka gatunków pleśni, z którymi możemy mieć styczność w zaciszach naszych domów:
- Aspergillus – toksyny tego rodzaju pleśni wpływają na układ odpornościowy, osłabiając go. Przyczyniają się do ciężkiego przebiegu astmy oskrzelowej oraz alergicznego nieżytu nosa.
- Alternaria – również może powodować niebezpieczne ataki astmy, przewlekły nieżyt nosa i zapalenie spojówek [1]
- Cladosporium – często rozwija się w brudnych lodówkach czy też na ramach okiennych z wilgocią i w pomieszczeniach słabo wentylowanych [6]. Powoduje objawy alergii wziewnej.
- Penicillium – stężenie tej pleśni może rosnąć w trakcie trwania remontów, sprzątania piwnic i spichrzy. Znajdziemy go także na owocach i pieczywie. Może wpływać na zaostrzenie nadwrażliwości dróg oddechowych oraz powodować reakcje toksyczne [1].
Dla osób z alergią istotne będzie nie tylko to, z jaką pleśnią się zetkną, ale również jak dużo jej zarodników będzie w powietrzu. I to zarówno w tym wewnątrz domu, jak i na zewnątrz. Stężenie pleśni jest zazwyczaj wyższe w czasie suchej, słonecznej i wietrznej pogody. Natomiast w zamkniętych pomieszczeniach, wzrost stężenia zarodników występuje wraz z podwyższeniem temperatury [2].
Pleśnie w domu
Żeby być narażonym na kontakt z zarodnikami grzybów nawet nie trzeba wychodzić z domu. Reakcja alergiczna może nastąpić znacznie szybciej i być silniejsza w przypadku, gdy zetkniemy się z kilkoma rodzajami tych alergenów jednocześnie [2]. Zatem gdzie dokładnie możemy znaleźć grzyby pleśniowe w naszych czterech kątach?
- W łazience
- toalecie,
- kuchni,
- piwnicy,
- na werandzie,
- na balkonie,
- w roślinach, w sierści zwierząt domowych,
- w tapetach, drewnie, płótnie i kurzu,
- na dywanie [1].
Objawy alergii na pleśnie
Do reakcji organizmu spowodowanej alergią na pleśnie, zalicza się:
- alergiczny nieżyt nosa – charakteryzuje się kichaniem, świądem i wyciekiem z nosa,
- astma – zarodniki grzybów, które przedostaną się do powierzchni pęcherzykowej płuc, mogą wywołać zapalenie tkanki płucnej,
- alergiczna grzybica oskrzelowo-płucna – dochodzi wtedy do trwałego zapalenia oskrzeli, wywołanego przez ich rozszerzenie, u pacjentów chorych na astmę,
- alergiczne zapalenie zatok – w zatokach powstają kule grzybicze, a w śluzie są widoczne strzępki grzybów,
- nadwrażliwe zapalenie płuc – inaczej zapalenie pęcherzyków płucnych, które może prowadzić do choroby przewlekłej wraz z nieodwracalnym uszkodzeniem płuc,
- atopowe zapalenie skóry – przewlekła choroba zapalna skóry, związana z wysokim poziomem przeciwciał wobec alergenów pleśni we krwi [3].
Rozpoznanie alergii na pleśnie
Skąd mamy wiedzieć, czy mamy do czynienia z alergią na zarodniki grzybów pleśniowych? Przede wszystkim ważna jest obserwacja własnych objawów przy przebywaniu w pomieszczeniach, w których znajdują się pleśnie. Wśród metod diagnostycznych dostępne są testy skórne lub z krwi, które wskażą, na jakie rodzaje grzybów pleśniowych jesteśmy uczuleni [5]. W przypadku, kiedy okaże się, że pacjent ma alergię na te alergeny, należy przede wszystkim ich unikać. Natomiast gdy objawy w dalszym ciągu nie dają mu spokoju, warto zastosować leczenie farmakologiczne. Jednak najlepszą ze wszystkich metod jest odczulanie, ale tylko wtedy, kiedy pozytywny wynik badań wskaże nadwrażliwość na wybrane alergeny Alternaria. Kolejnym warunkiem jest brak przeciwskazań zdrowotnych do zastosowania immunoterapii [5].
Ochrona przed pleśniami w domu
Jak zapobiegać powstawaniu pleśni? Poniższe wskazówki może zastosować nie tylko alergik, lecz każdy kto chce chronić się przed grzybami pleśniowymi.
- Nie nakładaj tapet na ścianach, gdyż pożywieniem pleśni jest tak samo papier jak i klej, za pomocą którego są przyklejane.
- Osuszaj wilgotne ubrania i buty po przyjściu do domu, a także ręczniki i ścierki po ich użyciu,
- Nie zapominaj o wietrzeniu mieszkania i w miarę możliwości zamontuj wentylatory.
- Staraj się unikać ciemnych i wilgotnych pomieszczeń w domu, a także sauny i szklarni [4], a w szczególności tych miejsc, w których plamy pleśni są widoczne.
- Zwracaj uwagę na rośliny doniczkowe i akwaria, ponieważ są one częstym źródłem pleśni.
- Wystrzegaj się spożywania pokarmów przeterminowanych oraz tych z widoczną pleśnią [5].
Natalia Gajek
