Powyższym zagadnieniom został poświęcony briefing „Ratować czy czekać?”. Organizatorem wydarzenia było Polskie Towarzystwo Alergologiczne we współpracy z Koalicją na Rzecz Leczenia Astmy.
– Od kilku lat mierzymy się z pandemią chorób alergicznych, astmy oraz anafilaksji. Mamy coraz więcej pacjentów i coraz więcej ciężkich postaci chorób alergicznych. W Polsce na alergię różnej postaci, uczulenia i nadwrażliwości cierpi około 40 proc. społeczeństwa – mówił prof. Maciej Kupczyk, prezydent Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.
W grudniu minionego roku, przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia poprosili PTA o opracowanie standardów postępowania w przypadku anafilaksji, zaostrzenia astmy lub innych chorób alergicznych u dzieci i młodzieży w placówkach oświatowych.
– Jako eksperci przygotowaliśmy zalecenia i kilka dni temu otrzymaliśmy informację z Ministerstwa Zdrowia, że zostaną opublikowane w formie obwieszczenia. Zyskają tym samym postać regulacji prawnej – informował prof. M. Kupczyk.
Astma i anafilaksja. Jak pomóc dziecku?
Gotowe zalecenia mają również w wersji graficznej trafić do szkół i przedszkoli. Dotyczą dwóch sytuacji zagrażających zdrowiu, a często także życiu małych pacjentów. Pierwsza obejmuje wytyczne w przypadku ataku astmy oskrzelowej.
– Algorytmy, które opracowaliśmy są bardzo proste. Mówią również o tym, jakie opakowanie leku powinno się w szkole znajdować, żeby dziecku można było pomóc – tłumaczył prof. Marek Kulus, przewodniczący Koalicji na Rzecz Leczenia Astmy.
Eksperci przygotowali też wytyczne postępowania w razie anafilaksji. – Wstrząs anafilaktyczny może być skutkiem spożytego pokarmu, ale również, między innymi użądlenia owadów. W takiej sytuacji adrenalina jest podstawowym lekiem. Natomiast efekt jej działania jest uwarunkowany 3 czynnikami: dostępnością, czasem i kompetencjami osoby podającej – zwracał uwagę prof. Zbigniew Bartuzi, przewodniczący Sekcji Alergii na Pokarmy Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.
Materiały Polskiego Towarzystwa Alergologicznego
Prawo z lukami
Same wytyczne to jednak nie wszystko. Okazuje się, że podanie adrenaliny nie mieści się w ustawowej definicji pierwszej pomocy zawartej w Ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Przedstawicielki Fundacji Alergia wnioskowały o jej zmianę, tak by również obejmowała nagłe przypadki anafilaksji. – Mamy odpowiedź, że Ministerstwo Zdrowia rozważy wprowadzenie zmian do definicji – mówiła mec. Joanna Kuczyńska, współzałożycielka Fundacji Allergia.
Luk w prawie jest więcej. Wystarczy zajrzeć do ustawy o opiece zdrowotnej nad uczniami z 2019 roku. Zgodnie z nią pracownicy szkoły mogą podawać leki dziecku, o ile wyrażą na to pisemną zgodę. Podobne kwestie reguluje również Kodeks Karny, który przewiduje odpowiedzialność karną za nieudzielenie pomocy osobie znajdującej się w sytuacji zagrożenia życia.
Czas na szkolenia
W parze z problemami prawnymi idą także obawy pedagogów. – Często nauczyciele, zwłaszcza w przedszkolach czy klasach 1-3, boją się podawać leki uczniom, bo mają wątpliwości, czy zrobią to właściwie – mówił Jakub Tylman, pedagog praktyk zarządzania placówkami oświatowymi. Zwracał również uwagę, że oprócz zmian w prawie i wprowadzenia jasnych wytycznych co zrobić w przypadku zaostrzenia astmy i anafilaksji, trzeba położyć nacisk na szkolenia nauczycieli.
Szkolenia z udzielania pomocy w przypadku anafilaksji, głównie w stołecznych szkołach, prowadzi już Fundacja Allergia. Podobne działania leżą także w gestii PTA.– Jako Polskie Towarzystwo Alergologiczne, od wielu lat prowadzimy szkolenia medyczne i zawsze służymy najnowszą wiedzą naszych ekspertów. Jesteśmy do dyspozycji wszelkich inicjatyw, które chcą szerzyć wiedzę związaną z anafilaksją, alergią czy ciężkimi postaciami astmy – dodawał prof. M. Kupczyk.
Agnieszka Kalinowska
Briefing można obejrzeć na fanpage’u PTA na Facebooku
