Pyłki traw i reakcje krzyżowe - Strefa Alergii
Strefa Alergii | Rok z alergią

Pyłki traw i reakcje krzyżowe

/ 5.

Do przeczytania w 3 minuty
Pyłki traw będą dawać o sobie znać jeszcze przez długi czas. Warto więc wspomnieć również o reakcjach krzyżowych, które mogą powodować rośliny z tej rodziny. Co to oznacza i na które produkty trzeba uważać w okresie pylenia traw?

Przy alergii na pyłki traw warto jest zwrócić uwagę także na to, co jemy. Jest to istotne ponieważ trawy zawierają podobne pod względem budowy białka do niektórych owoców, warzyw i wybranych roślin. Oznacza to, że kiedy zjemy np. jabłko, marchew czy orzechy ziemne, możemy dostać objawów alergii. Zjawisko to nazywa się reakcją krzyżową. Nasz organizm reaguje nie tylko na alergeny traw, ale także przy kontakcie z inną uczulającą substancją o podobnej budowie, ponieważ myli ją z białkami traw [1].

Objawy, które pojawiają się najczęściej w wyniku reakcji krzyżowej to pieczenie i świąd jamy ustnej, rzadziej są to zmiany skórne, katar, a nawet ataki astmy. Mogą one występować aż u 40% alergików pyłkowych [2].  Pojawiają się zazwyczaj w ciągu kilkunastu minut do dwóch godzin po kontakcie z krzyżującym alergenem.

Łąka, kobieta, kobieta na łące, trawa, pyłki traw, pylenie traw, trawy

Reakcje krzyżowe traw

Phl p 1 i Phl p 5 to najważniejsze uczulające białka tymotki łąkowej, która jest głównym przedstawicielem traw. Na pierwsze reaguje ponad 95% osób uczulonych na trawę, a na drugie 75% pacjentów [3]. Oprócz owoców i warzyw, pyłki traw krzyżują też z wybranymi roślinami, a nawet z lateksem. Jeżeli podobieństwo między białkami znajdującymi się w trawie i pokarmach jest większe niż 70%, wtedy ryzyko reakcji krzyżowej jest bardzo duże.

Z czym krzyżują trawy?

  • Z pyłkami roślin – drzewo oliwne, bylica, brzoza, rzepak i słonecznik.
  • Owocami – jabłko, gruszka, kiwi, arbuz, melon, śliwka, brzoskwinia i wiśnie.
  • Warzywami – cebula, marchew, seler, burak i pomidor.
  • Orzechami – laskowe, ziemne, włoskie i brazylijskie.
  • Innymi roślinami – soją, ryżem, mąką żytnią, pszenną i owsianą.
  • Lateksem [2, 4].

Więcej o reakcjach krzyżowych, dowiesz się tutaj: https://strefaalergii.pl/trendy/zagadka-alergenow-blizniakow/

Czy to na pewno alergia na pyłki traw?

Aby mieć pewność, czy nasze objawy są powodem alergii na pyłki traw i jej konkretne białka, czy są wynikiem reakcji krzyżowej, niezbędna jest dokładna diagnostyka. Pierwszy krok to szczegółowy wywiad lekarski. Następnie alergolog może skierować pacjenta na punktowe testy skórne i testy z krwi [5]. W przypadku alergii na pyłki traw, dobrym rozwiązaniem jest diagnostyka molekularna. Dzięki tego typu testom, alergik dowie się, czy jego objawy są wynikiem reakcji krzyżowej czy alergii pierwotnej. W przypadku braku przeciwskazań, chory może zostać też zakwalifikowany do immunoterapii. Przy alergii na trawę, odczulanie może być bardzo skuteczne.

Natalia Gajek

[1] Sybilski A., Alergia krzyżowa, Medycyna po Dyplomie, 2017.
[2] Jakowicki W., Pyłkowica objawy i leczenie, http://www.jakowicki.pl/doc/Pylkowica_objawy_i_leczenie.pdf [dostęp 5.05.2023], 2022.
[3] Buczyłko K., Komponenty pyłku traw na przykładzie tymotki, Alergia 2018, 3; 17-23.
[4] Szmagierewski W., Źródła alergenów reagujących krzyżowo i ich znaczenie kliniczne, Alergia 2010, 4: 32-38.
[5] Emeryk A., Bartkowiak-Emeryk M., Diagnostyka alergologiczna, Choroby alergiczne w praktyce lekarza rodzinnego, 2019.