AZS – nie tylko zmiany skórne
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest chorobą zapalną o przewlekłym i nawrotowym przebiegu. Objawia się przede wszystkim powstawaniem swędzących zmian skórnych o różnej lokalizacji (u dzieci najczęściej na twarzy, a u dorosłych – w zgięciach kończyn) [1]. Przy AZS mogą występować również:
- suchość skóry,
- rumień lub bladość twarzy,
- łupież biały,
- nietolerancja niektórych pokarmów i materiałów (np. wełny) [1].
Skóra osób z AZS wykazuje również skłonność do nawrotowych zakażeń. Poza tym z chorobą tą związany jest charakterystyczny wygląd skóry wokół oczu – fałd Dennie-Morgana. To jedno z kryteriów dodatkowych, które służy do rozpoznawania AZS.
Czym jest fałd Dennie-Morgana?
Fałd podoczodołowy Dennie-Morgana po raz pierwszy został opisany w 1948 roku. Charakteryzowany jest jako zmarszczki na skórze pod powiekami dolnymi. Objaw Dennie-Morgana występuje aż u 84% chorych na AZS, najczęściej obustronnie [2]. Stwierdza się go również u osób z alergicznym nieżytem nosa i/lub astmą. Mechanizm powstawania fałdu Dennie-Morgana nie jest jasny. Przypuszcza się, że zmiana ta może tworzyć się na skutek obrzęku skóry, skurczu mięśnia Müllera i niedotlenienia związanego ze słabym krążeniem krwi [2].
Fałdom Dennie-Morgana, szczególnie przy współistniejącym katarze alergicznym, mogą towarzyszyć cienie pod oczami. Przebarwienia te związane są z gromadzeniem się krwi i innych płynów w rowku podoczodołowym na skutek blokady nosa [2]. Obecność takich zmian powinna skłonić do wykonania badań alergologicznych. Należy pamiętać, że diagnozy AZS nie stawia się jedynie na podstawie występowania fałdu Dennie-Morgana. Konieczne jest stwierdzenie współwystępowania z innymi objawami [3].
Fałd Dennie-Morgana u dziecka – przypadek siedmiolatki
We Francji na diagnostykę została skierowana siedmioletnia dziewczynka z niedrożnością nosa utrzymującą się około dwóch lat. Oprócz blokady nosa u pacjentki występowały: epizodyczne kichanie, swędzenie i wyciek ropnej wydzieliny z nosa [2]. W rodzinie dziewczynki stwierdzono atopię (alergiczny nieżyt nosa u matki i alergię na kiwi u ojca). Już na pierwszy rzut oka u dziecka można było zauważyć cienie pod oczami i liniowe zmarszczki pod dolnymi rzęsami. Badania wykazały przerost małżowin nosowych i zmiany atopowe w zgięciach kolan. Testy skórne potwierdziły występowanie alergii na roztocze i karaluchy. Na tej podstawie zdiagnozowano alergiczny nieżyt nosa [2].